فیستول (به فرانسوی: Fistule) یا ناسور در پزشکی به هر نوع ارتباط غیر طبیعی و یا مجرای ارتباطی بین دو اندام مختلف و یا دو بخش جداگانه از بدن و یا حتی دو رگ که در حالت طبیعی باید از هم جدا باشند گفته میشود. فیستول یک بیماری محسوب شده و نیاز به درمان دارد. از عوامل ایجاد کننده فیستول می‌توان به انواع بیماریها٫ مداخلات و درمانهای پزشکی و همچنین انواع تروما نام برد

فیستول مقعدی

فیستول مقعدی معمولاً بدنبال یک آبسه (دمل) اطراف مقعد به وجود می آید که معمولاً آبسه نیاز به تخلیه اورژانس با لیزر یا جراحی داشته و در 50 درصد موارد به دنبال درمان آبسه فرد دچار فیستول می گردد. علامت اصلی آن ترشح چرکی طولانی مدت از یک سوراخ و گاهی چند سوراخ از اطراف مخرج می باشد.

علائم فیستول مقعد

علامت رایج در قیستول مقعد معمولا ترشح مداوم می باشد که عموما سابقه آبسه عود کننده وجود داشته که یا خودبخود و یا با جراحی تخلیه شده باشد وجود دارد و از این رو گاهی یک برجستگی که از آن چرک خارج می شود و یا بهبود نیز یافته دیده می شود.  فیستول هایی که به مدت طولانی عفونی و بدون درمان مانده اند می توانند سبب عفونت های منتشر بشوند. سرطان ( کارسینوم ) در فیستول هایی مزمن و درمان نشده درموارد زیادی گزارش شده است.

راه های تشخیص فیستول مقعد

اولین راه معاینه می باشد، دومین راه انجام گرافی های مختلف که در قدیم توصیه می شد فیستول گرافی انجام شود که این فیستول گرافی متاسفانه سابقه خوبی ندارد، هیچ جراحی از آن راضی نمی باشد زیرا فیستول گرافی رو یک رادیولوژیست انجام می دهد که آشنایی کافی و لازم را با این بیماری ندارد که این امر احتمال اینکه بیمار زمانی که این مسیر بسته شده باشد مراجعه کند را بیشتر نماید. عملاً ریپورت های فیستول گرافی در بالای 90% موارد نوشته می شود که یک سوراخ از بیرون، ترشح ماده زده شد، چند سانتیمتر رفت داخل یا داخل نشد یا نهایتاً به داخل مقعد رکتوم راه ندارد در صورتی که اینگونه نیست چون اگر راه نداشت حتماً بسته و یا حتماً پر می شد پس در اکثریت موارد حتماً یک راه وجود دارد. پس فیستول گرافی عملاً تاثیری ندارد.